Onderzoeksopdracht 2:

 


 

Anne Frank, een joods meisje, moest bij de Duitse bezetting van Nederland in 1941 onderduiken. De duitsers hadden het gemund op joden en stuurde ze weg naar kampen waar ze mishandeld werden, hard moesten werken en een sombere dood tegemoet gingen. In het dagboekfragment hieronder lees je waarom Anne en haar gezin moesten onderduiken.

 

Woensdag 8 juli, 1941

Lieve Kitty,

Vanaf zondagmorgen tot nu lijkt wel een afstand van jaren. Er is zoveel gebeurd dat het is of de hele wereld zich plotseling gedraaid heeft, maar Kitty, je merkt dat ik nog leef, en dat is de hoofdzaak zegt vader. Ja, inderdaad, ik leef nog, maar vraag niet waar en hoe. Ik denk dat je vandaag helemaal niets van me begrijpt, daarom zal ik beginnen met je te vertellen wat er zondag gebeurd is.

Om drie uur belde er iemand aan de deur. ik hoorde het niet, daar ik in een ligstoel op de veranda in de zon lag te lezen. Even later verscheen Margot in opgewonden toestand aan de keukendeur. 'Er is een oproep van de ss voor vader gekomen,' fluisterde ze. 'Moeder is al naar meneer Van Daan gegaan,' (Van Daan is een goede bekende en compagnon van mijn vaders Firma) 
Ik schrok ontzettend, een oproep, iedereen weet wat dat betekend, concentratiekampen en eenzame cellen zag ik al in m'n geest opdoemen en daarnaartoe zouden wij vader moeten laten vertrekken? 
'Hij gaat natuurlijk niet,' verklaarde Margot toen we in de kamer op moeder zaten te wachten. 'Moeder is naar Van Daan om te vragen of we morgen naar onze schuilplaats kunnen vertrekken.' 
Van Daan gaat met ons mee schuilen. We zijn daar dan met ons zevenen. Stilte. Wij konden niet meer spreken. De gedachte aan vader, die geen kwaad vermoedend,op bezoek in de Joodse Invalide was, het wachten op moeder, de warmte, de spanning, dat alles deed ons zwijgen. Plotseling belde het weer.
'Dat is Hello,' zei ik. 
'Niet opendoen,' hield Margot me tegen, maar dat was overbodig, we hoorden moeder en meneer Van Daan beneden met Hello praten, dan kwamen ze binnen en sloten de deur. Bij elke bel moesten Margot en ik nu zachtjes naar beneden om te zien of het vader was, andere mensen lieten wij niet toe. Toen Margot en ik in onze slaapkamer zaten , vertelde ze dat niet vader maar haar de oproep betrof. Ik schrok opnieuw en begon dan te huilen.  Margot is zestien, zulke meisjes willen ze dus alleen weg laten gaan, maar gelukkig, ze zou niet gaan, moeder had het zelf gezegd, en daarop zouden ook vaders dan wel gedoeld hebben toen hij het met mij over schuilen had. Schuilen, waar zouden wij gaan schuilen, in de stad, op het land, in een huis, in een hut, wanneer, hoe, waar? Dat waren veel vragen die ik niet kon stellen en die toch steeds terug kwamen.

Om elf uur kwamen Miep en Gies. Miep is vanaf 1933 bij mijn vader in de zaak en is een intieme kennis geworden, evenals haar nieuwbakken echtgenoot Jan. Weer verdwenen schoenen, kousen, broeken en ondergoed in Mieps tas en Jans diepe zakken. Om halftwaalf waren zij ook verdwenen.

Ik was doodmoe en hoewel ik wist dat het de laatste nacht in mijn bed zou zijn, sliep ik dadelijk en werd ik pas om half zes in de ochtend door moeder gewekt. Gelukkig was de hitte iets minder dan zondag, een warme regen stroomde de hele dag door. We kleedden ons allevier zo dik alsof we in een ijskast zouden moeten overnachten en dat alleen om nog wat kleren mee te nemen.  Geen jood zou het in onze toestand gewaagd hebben met een koffer vol kleren uit huis te gaan.  Ik had twee hempjes, drie broeken, een jurk, daarover een rok, jasje, zomerjas,twee paar kousen, dichte schoenen, muts, sjaal en nog veel meer, ik stikte thuis al, maar daar vroeg niemand naar.

Margot stopte haar schooltas vol met schoolboeken, haalde haar fiets uit de stalling en reed achter Miep weg, naar voor mij onbekende verten.

 

  1. Hoe spreekt Anne haar dagboek aan? Waarom doet ze dat denk je ?
  2. Welke soort verteller kom je tegen in het dagboekfragment?
  3. Waarom moet het gezin Frank onderduiken?
  4. Waarom kunnen ze niet met een valies over straat lopen?
  5. Waarom vertelt niemand Anne waar ze gaan onderduiken, denk je ?